De teflon anti-aanbakpannen zijn erg gemakkelijk in gebruik: olie erin en bakken maar! Maar niet iedereen is bekend met alle nadelen van de anti-aanbakpannen. Zolang het de pan niet aankoekt zijn we tevreden, maar het is niet wat het lijkt.
Uitleg van de termen:
- PTFE is de anti-aanbaklaag
- PFOA is de grondstof van PTFE (anti-aanbaklaag), giftig bij oververhitting
- Teflon is de merknaam voor PTFE
Veel pannensets bevatten een teflon anti-aanbaklaag. DuPont heeft Teflon uitgevonden, dit is eigenlijk alleen een benaming voor PTFE wat languit Poly Tetra Fluor Ethyleen betekend. In de teflonpannen zit een giftige stof genaamd PFOA. Deze stof wordt vanaf 2015 verboden. PFOA is een soort lijm om de PTFE laag te hechten aan de pan.
Teflon is dus een naam voor PTFE. PFTE is normaal gesproken niet giftig, maar zodra de temperatuur van de antiaanbaklaag boven de 260 graden komt gaat de kwaliteit snel achteruit. Teflon smelt bij 327 graden. Dit kun je vergelijken met plastic. Wanneer je gaat bakken kan de temperatuur van de pan makkelijk oplopen naar 300 graden. Het gebeurt dus snel dat de pan te heet wordt, waardoor de schadelijke stoffen vrijkomen.
Een andere chemische stof die in Teflon zit is PFOA wat languit perfluoroctaanzuur betekend. Sporen van deze stof kunnen in het eten terecht komen als je niet op de juiste manier met de pannen omgaat. Dit komt omdat veel mensen ijzeren hulpmiddelen gebruiken. Hierdoor gaat de teflon anti-aanbaklaag los en daardoor komen stukjes Teflon in het eten. Uit onderzoek blijkt dat meer dan 90% van de Amerikanen PFOA in het bloed heeft. PFOA is getest op proefdieren en deze stof blijkt kankerverwekkend te zijn. Dus ook erg gevaarlijk voor ons. In het menselijk lichaam wordt PTFE Teflon laag afgebroken tot de basisgrondstof PFOA. PFOA kan niet afgebroken worden door ons lichaam en blijft daardoor jaren lang in het bloed circuleren en in de lever aanwezig. Als je vaak met beschadigde Teflon pannen kookt, stapelt het PFOA niveau in je lichaam zich op. De effecten van PFOA op lange termijn zijn nog niet uitgebreid onderzocht bij mensen, maar het zou schade kunnen aanbrengen aan het spijsverteringsstelsel, cholesterol, de lever en schildklier. Aangezien gebleken is dat PFOA bij proefdieren kankerverwekkend is, kan dit ook niet worden uitgesloten bij mensen. Ook bij zwangere vrouwen kan de anti-aanbaklaag extra gevaarlijk zijn, PFOA passeert de placenta en kan worden uitgescheiden in de moedermelk waardoor ook baby's gevaar lopen. PFOA brengt dus meerdere risico’s met zich mee en is daarom ook verboden vanaf 2015.
De giftige Teflon stof zit eigenlijk in vrijwel alle anti-aanbakpannen. Bekende merken zijn: Tefal pannen, HEMA pannen, Blokker pannen en een deel van BK pannen. Ook zit Teflon niet alleen in pannen, maar ook in taart- en cakevormen, tosti-ijzers, gourmetstellen. Let dus op dat je deze apparaten en niet oververhit. Zoals eerder genoemd wordt vanaf 2015 PFOA verboden, maar de PTFE wordt niet verboden dus Teflon pannen blijven een risico voor de gezondheid.
Aan de hand van bovenstaande informatie kan geconcludeerd worden dat Teflon-pannen de deur uit moeten als je gezond wilt leven. Teflon zelf is niet giftig, maar de stof PFOA kan bij oververhitting gevaarlijk zijn voor de gezondheid. De Rijdende rechter heeft eens een casus behandeld waarin 8 vogeltjes zijn gestorven door de giftige dampen van een Teflon pan.
Er zijn meerdere alternatieven voor de anti-aanbakpan, zoals de RVS pan, de emaillen pan, gietijzeren pan of de keramische pan. De keramische pannen kunnen worden verhit tot 450 graden zonder dat de keramische laag loslaat of er giftige dampen vrijkomen. De keramische laag is ook erg glad, waardoor koken met olie of boter niet nodig is en deze pannen zijn gemakkelijk zijn schoon te maken.